De adoptie van generatieve AI (GenAI) zal advocatenkantoren noden tot ingrijpende veranderingen in hun bedrijfsvoering. De bedrijfseconomische impact van AI wordt voelbaar op drie niveaus van oorzaak en gevolg:
- Efficiëntie & verdienmodel
- Rol & waarde van ondersteunende medewerkers
- Andere werkwijze vraagt nieuwe vaardigheden
Hieronder bespreek ik deze oorzaak-gevolg-relaties en geef een uitgebreider, met extra inzichten uit recente bronnen.
.
1) Meer efficiency → Verandering van verdienmodel (‘uurtje-factuurtje’ onder druk)
Oorzaak
AI functioneert als een virtuele assistent die veel low-value werk overneemt. Routinetaken zoals juridisch onderzoek, documentgeneratie, due diligence, dossieranalyse etc. kunnen veel sneller èn ook buiten kantoortijden gedaan worden. Taken die vroeger uren duurden, leiden nu al binnen enkele minuten of zelfs seconden tot resultaat.
Gevolg
De tijdwinst is enorm: 40%-50% lijkt volgens vele deskundigen zeer aannemelijk. Die tijdwinst betekent dat de hoeveelheid declarabele uren onder druk komt te staan en dat vertaalt zich naar de omzet: minder gewerkte uren leiden bij gelijke tarieven tot een lagere omzet. Een tweede gevolg is dat de inzet van stagiairs/junior medewerkers verminderd wordt: zij zijn ‘traditioneel’ degenen die deze routinetaken uitvoerden en daar zinvolle praktijkervaring mee opdoen.
Oplossing
het toevoegen van prestatiebeloning (value pricing) aan het arsenaal van beloningsvormen. Prestatiebeloning hanteert de waarde voor de cliënt als basis voor beloningsafspraak met de cliënten. Dat vraagt een andersoortig gesprek met cliënten.
.
2) Completere & snellere advocaten → minder ondersteunde medewerkers
Oorzaak
De genoemde efficiency/tijdwinst levert meer ruimte op waarmee meer tijd gegeven kan worden aan andere zaken, zoals strategisch advies, aan de ontwikkeling van innovaties en aan de meer complexe juridische vraagstukken. Het takenpakket van advocaten verschuift van repeterende taken naar cliëntgerichte vertaling van door GenAI gemaakte analyses en concepten.
Gevolg
Advocaten kunnen een veel grotere “waarde per uur” realiseren en daarmee hun rol/positie als trusted advisor versterken. Daarnaast hebben ze minder behoefte aan ondersteuners die eenvoudiger taken op zich nemen. (tenzij gekozen wordt voor het ‘upgraden’ van ondersteuners (secretariaat, IT, MarCom) door hen nieuwe vaardigheden op het vlak van AI-tools te doen ontwikkelen).
Oplossing
Verlaging van de hoeveelheid ondersteuners per advocaat. Dit zorgt voor verlaging van kosten waardoor het rendement van kantoor verhoogt. Bijkomend voordeel: minder personeel vraagt net iets minder people management (wat al niet de sterkste kant van advocaten was) en minder inzet van HR.
.
3) Nieuwe vaardigheden leren → hogere kosten voor opleidingen en cultuur
Oorzaak:
Het ontwikkelen van AI vaardigheden is een geheel nieuw onderwerp waarin veel aanbieders zeggen het ei van Columbus te hebben gevonden. Tussen de bomen het bos vinden is een deel van de uitdaging; cliënten die niet stilzitten en óók met AI aan de slag gaan, vraagt van kantoren nog meer investering PLUS een versnelling. Training in AI is achtergebleven, vooral bij kantoren en belastingadviseurs; corporate legal teams lopen voor.
Gevolg
Zonder investeringen in opleiding en cultuur verandert er weinig. Sterker dan zal kantoor in de zg ‘War for Talent’ een ondergeschikte rol spelen vanwege lagere aantrekkingskracht aan de kant van nieuwe kantoorgenoten. Aan de andere kant zal daarmee de dienstverlening en klantcontact niet meer up to date zijn in vergelijking met concurrenten.
Oplossing
Succesvolle implementatie vraagt om een verandering van mindset, om een cultuur van continu leren en strategische AI-integratie. Concreet vraagt het van kantoren om stevig hogere investeringen in opleidingen maar ook in een cultuur van innovatie, experimenteren en cliëntgericht ondernemerschap.
.
.
Tot slot: zal AI advocaten vervangen?
Omdat deze vraag zo regelmatig bediscussieerd wordt, hier mijn duit in het zakje.
Mijn antwoord is een duidelijke NEE. Want:
- Ten eerste kan AI de analytische en integratieve vaardigheden en het diepgaande & creatieve denken van advocaten niet vervangen.
- Ten tweede: advocatuur is mensenwerk. Het bouwen en onderhouden van zin- en waardevolle relaties met cliënten is iets dat AI niet kan overnemen. De menselijke factor blijft belangrijk en zal aan belang winnen als onderscheidende factor.
.
Bronnen:
- The Impact of Artificial Intelligence on Law Firms’ Business Models (Harvard Law School) LINK
- How Is AI Changing the Legal Profession? (Bloomberg Law) LINK
- How AI is reshaping the future of legal practice (The Law Society) LINK
- Artificial Intelligence: The Impact on the Legal Industry (Bloomberg Law) LINK
- How AI Will Reshape the Value and Role of Lawyers (Trustiics) LINK
- Why Law Firms Will Fail at AI (Shreya Vajpei) LINK
- Redefining legal business – the end of the billable hour? (WoltersKluwer) LINK
.
Meer lezen
Hierboven zijn al links naar artikelen/publicaties opgenomen. Hier nog enkele anderen:
🔹 Gen AI bepaalt het ondernemerschap van de advocaat
🔹 Wat doe je met je verdienmodel nu AI steeds meer impact krijgt?
🔹 De impact van ChatGPT op uw verdienmodel
🔹 Waarom AI uw uurtarief zal doen veranderen
.
Wil je sparren over de impact van AI op jouw ondernemerschap?
Al 16 jaar werken we met advocaten en notarissen over HOE business development echte handen & voeten te geven. Onze ervaring met verschillende kantoren en verschillende rechtsgebieden laat zien dat een planmatige aanpak tot goede en duurzame resultaten leidt.
Wil je daarover verder sparren, laat het ons weten via email, Of bel met Dirk Heuff via 06 -105 37 58. Hij beantwoordt je vragen met kennis, geduld en plezier.
